Sabun Yapımında Kullanılan Yağlar

Doğal sabun hemen hemen her yağdan yapılabilmektedir. Doğal sabun en basit olarak yağ ve sıvılaştırılmış kostik bileşiminden oluşmaktadır. Bitkisel yağlardan sabun yapılabileceği gibi, hayvansal ve atık yağlardan da doğal sabun üretimi yapılabilmektedir. Burada ki önemli olan nokta kaliteli sabunu elde edebileceğimiz, ihtiyaca hızlı ve etkin cevap verebilecek doğru yağ karışımını sağlayıp, bu karışımı uygun şartlarda ve tecrübe ile sabuna dönüştürebilmektir. İyi ve kaliteli doğal sabun ancak iyi ve kaliteli malzemeler kullanılarak elde edilir.

Eksik Bilgi ve Yanlış Yönlendirmeler

Yazımıza devam etmeden önce yukarda ki başlığı biraz açmak istiyorum. Ne yazık ki dünyanın her yerinde olduğu gibi ülkemizde de eksik ve yanlış bilgileri yayma gibi bir alışkanlık mevcuttur. Kimileri araştırmadan bilgi vermek amacıyla bu hataya düşmekle beraber kimileri haksız rekabet yaratabilmek amacıyla web sitelerinde ya da bloglar yoluyla insanları yanlış yönlendirmektedirler. Ellerinde iddia ettikleri konularla ilgili hiçbir veri olmadan sadece tahmin ve yanlış yönlendirme gayesi ile bir takım yazıları bolca görmekteyiz. Bu işin okulunu okuyup ta aynı hataya düşenleri gerçekten üzülerek izliyoruz. Özellikle son zamanlarda doğal sabun üretimi ya da satışını yapan bir kesim sırf ticari amaç doğrultusunda doğal sabun üretiminde kullanılan bir takım hammaddeleri astı astarı olmayan bir takım karalama ile işini dürüst yapan üretici ve satıcıları müşterilere karşı zor durumda bırakmaktadırlar. Özellikle doğal sabunda kullanılan sodyum hidroksit üzerinden bazen de doğal sabunlarda sıkça kullanılan palm yağı ve palm çekirdeği yağı üzerinden asılsız suçlamalar yapmaktadırlar.

Sodyum hidroksit – Potasyum hidroksit – Kostik

Son zamanlarda bir diğer husus ise biz sabunlarımızda “az kostik” kullanıyoruz sözü. Doğal sabunlarda kostik miktarı bellidir. Az yada çok kullanılamaz. Doğal sabunda az kostik kullanılırsa yumuşak katılaşmamış hatta sabunlaşma meydana gelmemiş bir ürün ortaya çıkar. Yani o ürün sabun değildir. Fazla kostik kullanılırsa bu sefer sert, kostik kokan, beyazlaşmış bir ürün ortaya çıkar. Anlaşılacağı üzere sabunda kostik oranı üç aşağı beş yukarı standarttır. Biz az kostik kullanıyoruz diyenlere de itibar etmeyin.

Sabunda kullanılan kostikten korkmalı mıyız?

Cevap: profesyonel kişiler tarafından, doğru sabun formülü ve doğru şartlarda yapılan sabun, içeriğinde kostik barındırmaz. Basitçe anlatacak olursak ; sabun yapımı için bir baz bir de asit gerekir. Kostik alkalidir yani bazdır, asitler yağların içeriğinde bulunan yağ asitleridir. Yağlar ve sıvılaştırılmış kostik bir araya getirilip, karıştırıldığında sabunlaşma meydana gelir. Yani kimyasal bir reaksiyon oluşur, moleküllerin yapısı değişir. Ve nihayet son üründe kostikten kalıntı kalmaz. Herhangi bir laboratuvara götürüp inceleme yaptığınızda kostik kalıntılarının sabunda kalmadığı görülecektir. Ayrıca kostik sabuna temizleme özelliği de katmaktadır.

Dolayısıyla doğal sabunda doğru formülde kullanılan kostiğin zararlı olduğu söylenemez.

Eğer İkna Olmadıysa Küçük Bir Örnek

Sofra tuzu = Sodyum Klorür (NaCl)

Sodyum (tek başına): suya değince patlayan bir element.

Klor ( tek başına): ölümcül zehirli bir gaz.

Ancak bir araya gelince sofra da ya da yemeklerimizde çoğu zaman kullandığımız bir şey.

Küçük Bir Not: Meşe külü bir kostik türüdür. Yani biz kostik kullanmıyoruz meşe külü ya da herhangi bir ağacın külü ile doğal sabun yapıyoruz diyenlere çok inanmayın. Ayrıca unutmamak gerekir ki hijyenik ortamda üretilen kostik ile hijyenik olmayan ortamdan elde edilen kül sağlık açısından da sakıncalı olabilmektedir.

Palm Yağı kozmetik üretiminde zararlı mı?

Son zamanlar da basında sıkça dile getirilen Palm yağı ne yazık ki sabun üreticileri arasında sıkça konu edilmektedir. Daha gıda olarak tüketilmesinin sakıncalı olup olmadığı kesinleşmemişken kozmetik açıdan kullanılmasının sakıncalı olduğunu iddia edenleri üzülerek izliyoruz. Özellikle kanserojen olduğu dile getirilip gıda ile özleştirilip kozmetik kullanımda da bu tarz söylemlerin geliştirilmesi gerçekten vahimdir. Bakın palm yağına en duyarlı ülke Amerika’dır. Bu konuda da en sert söylemleri olan ülke de Amerikadır. Ancak Amerikalılar palm yağının sağlığa zararlı olduğunu dile getirmiyorlar. Amerikalıların dile getirdikleri Yağmur ormanlarının talan edilip yerlerine yapılan palm ağaçlarının orangutanların yaşam alanlarını tehdit ettiğidir. Dolayısıyla kullanılacak palm yağlarını sertifikalı üreticilerden alınmasını istemektedirler. Bu üreticilerin kendilerine özel palm ağaçları vardır ve orangutanların yaşam alanları tehdit edilmemektedir. Dolayısıyla gıda sektörü için iddia edilen bazı durumlar kozmetik sektöründe kullanılan palm yağı için geçerli değildir.

Zeytinyağı

Ülkemizde zeytinyağı bolca bulunmaktadır. Hal böyle olunca zeytinyağı sabun üretiminde Türkiye’de sıkça kullanılmaktadır. Hem sıcak işlemle yapılan hem de soğuk işlemle yapılan sabunlarda farklı kalitede de olsa zeytinyağı el yapımı ve makine yapımı sabunların formüllerinin vazgeçilmez bir hammaddesidir. Doğal sabuna en büyük katkısı nemlendirici özellik katmasıdır. Sırf zeytinyağından yapılan sabun kalite açısından istenilen standartlarda olmaz. Sabunun köpürme ve temizleme özelliği çok düşük olur, buna karşı nemlendirici özelliği fazladır. Başka yağlarla karıştırılıp kullanılması durumunda zeytinyağı sabuna ayrı bir güç katmaktadır.

Ayçiçek yağı

Oleik asit açısından zengindir. Cilde yumuşaklık verir. Zeytinyağı ile birlikte iyi bir ikili oluştururlar.

Palm Yağı ya da Hurma yağı

Palm bitkisinden elde edilen doğal ve bitkisel bir yağdır. Özellikle cilt için güçlü bir nemlendirici ve E vitamini deposudur. Kozmetik sektöründe başta sabun ve şampuan olmak üzere bir çok üründe sıklıkla kullanılmaktadır. Özellikle sabunda sıkça kullanılmasının sebeplerinden biri sabunun daha dayanıklı, daha uzun ömürlü olmasını sağlamaktır.

Aynı zamanda yapılacak doğal el yapımı sabunun çeşidine ve amaçlarına göre argan yağı, çörek otu yağı, badem yağı, fındık yağı, ceviz yağı, üzüm çekirdeği yağı, nar çekirdeği yağı, papatya yağı, lavanta yağı, defne yağı, biberiye yağı, nane yağı, okaliptüs yağı, kantaron yağı, tarçın yağı, portakal yağı, limon yağı, ısırgan yağları vb ile bal, keçi sütü, zerdeçal, kakao tozu da eklenerek sabun yapılır.